Nieuws

© Copyright 2019 Dagblad DeLimburger. Vrijdag, 02 augustus 2019

Altijd op zoek naar nieuwe beelden

Paul Koppers (73) heeft dan toch eindelijk z’n grote expositie. In ECI cultuurfabriek Roermond zijn vanaf vandaag 100 schilderijen en etsen te zien van de Midden-Limburgse kunstenaar, die mensen op een andere manier naar de complexe werkelijkheid wil laten kijken.

DOOR ROB COBBEN

Hij mag dan de pensioengerechtigde leeftijd al jaren geleden gepasseerd zijn, in zijn denken en doen lijkt Paul Koppers eerder iemand die nog midden in de kracht van zijn leven zit. Stilzitten en zwijgen komen niet in zijn woordenboek voor. Hij praat in de hoogste versnelling. Is breedsprakig ook, alsof hij bang is om details uit z’n leven te vergeten. Hij geeft een rondleiding door zijn enorme atelier in de lommerrijke tuin van z’n boerderijwoning in Koningsbosch, grijpt naar schilderijen en etsen die, keurig gerangschikt, tegen de wanden staan en legt aan de hand van sjablonen – uitgeknipte snippers papier – uit hoe hij te werk gaat. In de langgerekte werkruimtes waar hij dagelijks urenlang aan de slag is, ruikt het naar verf en drukinkt. Bij de antiek ogende drukpers staat hij even stil. Hij vertelt een anekdote over een bezoek aan een kunstacademie, waar een soortgelijk ijzeren gevaarte stond weg te roesten. Etsen maken is een uitstervend ambacht aan het worden, constateert hij met enige droefenis in zijn stem. „Jonge studenten krijgen op de kunstopleiding niet meer geleerd hoe je dat doet. En dat is jammer.” Een complexe en zeer bewerkelijke kunstvorm is het. Hij demonstreert hoe hij met behulp van vier of vijf verschillende zinkplaten op de drukpers een ets maakt. Van de afbeelding maakt hij eerst een schets. Dan bedekt hij een van de platen met was, graveert ze en laat de uitgekraste delen met een zuur uitbijten. Dan begint het mengen en het aanbrengen van de kleuren en kunnen de platen de pers op. Diepdruk, vlakdruk, hoogdruk, Koppers beheerst de technieken allemaal. Ook is hij voortdurend op zoek naar nieuwe materialen – hij gebruikt zelfs asfalt in zijn kunstwerken: „Je moet blijven vernieuwen”. Z’n etsen zijn opgebouwd in verschillende lagen. Die gelaagdheid is trouwens kenmerkend voor het werk van Koppers. Ook z’n schilderijen zijn altijd samengesteld en complex.

Eigenwijs
Koppers, geboren en g en en getogen in het en in het Velden, is al meer dan een halve eeuw kunstenaar. Hij exposeerde vaker in zijn lange carrière, maar zo’n grote tentoonstelling als nu in Roermond heeft hij niet eerder gehad. Dat kan hij alleen zichzelf verwijten, zegt hij. „Ik heb in mijn leven één grote fout gemaakt: ik heb als kunstenaar nooit aan de weg getimmerd.” Hij is eigenwijs, geeft hij toe. In al die jaren heeft hij slechts één keer iets gemaakt in opdracht van iemand anders. Dat was een Panorama-Mesdag-achtig schilderij in een mergelgroeve in Valkenburg. Hij maakte het – samen met zijn vrouw Carla – helemaal aan het begin van zijn carrière voor zijn oom, die de kabelbaan boven de Wilhelminagrot exploiteerde. „Van dat kunstwerk is helaas niks meer over”, zegt hij. Bij die ene opdracht is het gebleven. „Ik maak verder alleen maar kunstwerken voor mezelf. Het is een manier om me te uiten. Als ook andere mensen ze mooi vinden, dan is dat meegenomen.” In zijn werk is de natuur, en de relatie van de mens daarmee, altijd nadrukkelijk aanwezig. Het zijn vaak tafereeltjes die hij rondom z’n huis ziet, die inspiratie bieden. Twee parende motten op het raam, bijvoorbeeld. Of de metamorfose van een larve tot een libelle.

Belangrijk
Dat natuur en milieu nu op maa tuur en milieu nu op maatschappelijk en politiek vlak zo’n hot item zijn geworden, had hij niet kunnen voorspellen, zegt hij. Maar raar vindt hij dat eigenlijk ook weer niet. „We hebben maar één aarde en daar moeten we zuinig op zijn. Gelukkig begint dat tot steeds meer mensen door te dringen.” Voor Koppers is de natuur altijd belangrijk geweest. „Als kind ging ik elke dag het bos in om er te spelen. Dat vormt je.” Ook op latere leeftijd blijft hij de stilte en de bossen en velden opzoeken. Hij fotografeert er veel om die beelden later te vertalen naar zijn schilderijen en etsen. Hij zoekt naar verstilling, stilte en bewegingloosheid, legt hij uit. Als tegenwicht voor de dagelijkse chaos, waarin we overspoeld worden door beelden die soms niet zijn te bevatten. „Eigenlijk is mijn hele leven een zoektocht naar nieuwe beelden.” Hij hoopt dat mensen bij het zien van zijn werk gaan nadenken. „Ze moeten even blijven stilstaan en zich vragen stellen over wat ze zien. Ik probeer hen op een andere manier naar de werkelijkheid te laten kijken. Ik zou het heel erg vinden als mensen daar onverschillig op reageren.”

Expositie ‘Natuurlijk Anders’ van Paul Koppers.
Opening vandaag om 18.00 uur.
Te zien tot en met 31 augustus, ECI cultuurfabriek Roermond. Zie ook: www.paul-art.com

Paul Koppers
‘Ik maak kunst voor mezelf. Het is een manier om me te uiten. Als ook andere mensen dat mooi vinden, dan is dat meegenomen.’
‘Ik probeer mensen op een andere manier naar de werkelijkheid te laten kijken. Ik zou het heel erg vinden als ze daar onverschillig op reageren.’

Paspoortje kunstenaar Paul Koppers
Paul Koppers is geboren en getogen in Velden. Hij studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Tilburg en haalde daar ook z’n onderwijsbevoegdheid. Drie decennia gaf hij tekenles op pedagogische academies waar jonge mensen worden klaargestoomd voor het basisonderwijs. Samen met een collega ontwikkelde Koppers in de jaren tachtig een succesvolle lesmethode voor tekenonderwijs, die niet alleen in Nederland en België maar ook in Noorwegen gebruikt werd. Ook doceerde hij drie jaar grafische technieken aan de kunstacademie in Maastricht. Naast zijn werk in het onderwijs bouwde hij in zijn atelier in Koningsbosch gestaag aan een omvangrijke oeuvre van schilderijen en etsen. In 2001 keerde hij het onderwijs de rug toe om zich volledig te kunnen richten op zijn kunstenaarschap. Op de tentoonstelling ‘Natuurlijk Anders’ in ECI cultuurfabriek, die vanaf vandaag tot en met 31 augustus te bezoeken is, zijn 64 schilderijen en 36 etsen te zien.